Kan Grubuna Göre Beslenme: Bilim mi, Hurafe mi?

Her gün yeni bir diyet furyası hayatımıza giriyor. Kimisi karbonhidratı suçluyor, kimisi yağı. Ama bazıları var ki çok daha temel bir biyolojik veriye dayanıyor: kan grubu. Özellikle 2000'li yılların başında popülerlik kazanan “kan grubuna göre beslenme” yaklaşımı, hâlâ geniş bir kitle tarafından uygulanıyor. Peki, bu gerçekten bilimsel bir temele mi dayanıyor, yoksa kulağa mantıklı gelen bir modern hurafe mi?

Bu Diyetin Temeli Ne?

Bu yaklaşımın en çok bilinen savunucusu Dr. Peter D’Adamo’ya göre her kan grubu, evrimsel süreçte farklı beslenme alışkanlıklarına adapte oldu. Örneğin:

* 0 grubu: Et ağırlıklı beslenmeli (avcı-toplayıcı genetik miras)

* A grubu: Vejetaryen beslenmeli (tarım toplumları)

* B grubu: Süt ürünleri dahil dengeli beslenmeli (göçebe kültürler)

* AB grubu: Karışık ve ölçülü beslenmeli (görece yeni bir kan grubu)

Bu model kulağa mantıklı gelse de, asıl sorumuz şu: bilim bu konuda ne diyor?

Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?

Mevcut bilimsel literatürde, kan grubuna göre beslenmenin faydasını kanıtlayan güvenilir bir çalışma bulunmuyor. 2014 yılında American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan kapsamlı bir araştırmada, bu diyeti uygulayan bireylerin sağlık durumlarında iyileşmeler gözlemlense de bu iyileşmelerin kan grubuyla doğrudan ilgisi olmadığıbelirtiliyor. Yani sağlıklı beslenmenin kendisi fayda sağlıyor, ama kan grubunuzla bunun birebir bir bağlantısı yok.

Neden Hâlâ Bu Kadar Yaygın?

* İnsanlar “kişiselleştirilmiş” diyetleri ilgi çekici buluyor.

* Doğrudan kan grubuna göre bir reçete sunulması, kararsız kalmadan “net” bir yol çiziyor.

* Sosyal medyada popülerliği, bilimselliğinin önüne geçmiş durumda.

Riskler Neler?

Kan grubu diyeti bazı bireyleri ciddi kısıtlamalara sokabiliyor. Örneğin B grubuna “domates yemeyin” ya da 0 grubuna “süt ürünlerinden uzak durun” önerileri, bilimsel geçerliliği olmayan ve besin çeşitliliğini kısıtlayan tavsiyeler. Bu da uzun vadede besin eksiklikleri ve dengesiz beslenme risklerini beraberinde getiriyor.

Sonuç: Bilime Kulak Verin

Kan grubuna göre beslenme, kulağa ilginç gelen ama bilimsel olarak doğrulanmamış bir yaklaşımdır. Kişiselleştirilmiş beslenme elbette önemlidir; ancak bu kişiselleştirme, genetik yapınız, yaşam tarzınız, sağlık durumunuz ve kan tahlilleriniz gibi gerçek verilere dayandırılmalıdır — sadece kan grubunuza değil.

Beslenme bir trend değil, bir yaşam biçimidir. O yüzden karar verirken kanıta dayalı bilgileri referans alın, kulaktan dolma diyetlerle sağlığınızı riske atmayın.